Gospodarastwa młodych rolników w warunkach integracji europejskiej Legnica

Wśród wielu problemów związanych z rozwojem lokalnym i regionalnym ważne miejsce zajmują sprawy wsi i rolnictwa. Najważniejszym problemem jest utrzymanie równowagi przestrzennej, a głównie zachowanie odpowiednich proporcji w przestrzennym rozmieszczeniu ludności oraz w procesie produkcji i podziału, które zapewnią optymalny rozwój całej gospodarki. Powszechnie znane trudności strukturalne polskiego rolnictwa są głównie związane z niekorzystną strukturą agrarną i społeczno-zawodową (np. z nadmiernym rozdrobnieniem gospodarstw rolnych, wadliwym rozłogiem, niskim poziomem kwalifikacji siły roboczej, małą skłonnością do zachowań innowacyjnych i przedsiębiorczych oraz dostosowywania się do wymagań rynku). Jest to dostatecznie ważna przesłanka, by w procesie modernizacji rolnictwa i jego dostosowań do struktur i standardów UE wspierać i wspomagać ? sposób szczególny ludzi młodych, którzy, pozostając na gospodarstwie, mogą ? stosunkowo krótkim czasie zdobyć wiedzę i umiejętności pozwalające im skutecznie zarządzać produkcją. Problemy adaptacji gospodarstw prowadzonych przez młodych rolników do wyzwań i standardów Unii Europejskiej są rozważane w tej monografii w sposób wieloaspektowy, uwzględniający problematykę ekonomiczną, społeczną, kulturową i przestrzenną. Tematyka ta odnosi się do różnych płaszczyzn: teoretycznej, metodologicznej i empiryczno-analitycznej. Autorzy poszczególnych rozdziałów postulują potrzebę nowych ujęć i koncepcji rozwoju rolnictwa, ze szczególnym uwzględnieniem możliwości wsparcia rozwoju gospodarstw prowadzonych przez młodych rolników. To właśnie stosunkowo duża liczba młodych rolników jest jedną z korzyści komparatywnych polskiego rolnictwa w stosunku do krajów Unii Europejskiej. Ow optymistyczny prognostyk jest jednak pozorny. Obszary wiejskie ? okresie transformacji zaczęły bowiem spełniać funkcje ?przechowalni zasobów pracy" i mało prawdopodobna, w bliskiej perspektywie,= jest intensyfikacja migracji ze wsi do miast. W tym miejscu trzeba się zgodzić z opinią wielu specjalistów, że w perspektywie członkostwa Polski w Unii Europejskiej koniecznością staje się przyspieszenie przemian strukturalnych w rolnictwie i jego otoczeniu w szerokim tego słowa znaczeniu. Tempo przeobrażeń strukturalnych w rolnictwie i na obszarach wiejskich hamują jednak wyraźne symptomy recesji gospodarczej. Z podobnymi problemami boryka się obecnie wiele krajów europejskich. Stąd istotną kwestią jest wskazanie kierunków procesów dostosowawczych i możliwości rozwoju gospodarstw rodzinnych prowadzonych przez młodych rolników, mimo złej koniunktury w całym sektorze rolnym. Spis treści: Wprowadzenie Rozdział I. Założenia metodyczne i charakterystyka obszaru badań Z. Brodziński - Założenia metodyczne prowadzonych badań Z. Brodziński, D. Śledź - Problemy nierównomiernego rozwoju rolnictwa i obszarówwiejskich w północnej Polsce Z. Brodziński, D. Śledź - Sytuacja ekonomiczna indywidualnych gospodarstw rolnych w woj. Warmińsko-mazurskim P Raźniewski - Młode pokolenie mieszkańców wsi - charakterystyka kategorii społecznej Rozdział II. Młodzi rolnicy i ich gospodarstwa Z. Brodziński - Młodzi rolnicy jako grupa społeczno-zawodowa K. Brodzińska, A. Lewczuk - Charakterystyka gospodarstw młodych rolników A. Pawlewicz - Młodzi rolnicy w grupach producenckich S. Mańko, R. Sass - Sytuacja ekonomiczna gospodarstw korzystających z linii kredytowej MR w regionie kujawsko-pomorskim w latach 1998-2000 Rozdział III. Procesy dostosowawcze gospodarstw młodych rolników do wyzwań rynku i zmian społeczno-gospodarczych P. Mickiewicz, W. Gotkiewicz - Uwarunkowania procesu modernizacji gospodarstw rozwojowych prowadzonych przez młodych rolników na Pomorzu Zachodnim K. Brodzińska, A. Lewczuk - Procesy innowacyjne w gospodarstwach młodych rolników na tle uwarunkowań przyrodniczo-ekonomicznych R. Stopa, R. Marks - Zachowania młodych rolników na rynkach zaopatrzenia i zbytu Z. Brodziński, P. Raźniewski - Dywersyfikacja źródeł dochodu w gospodarstwach młodych rolników Rozdział IV. Edukacja i doradztwo w procesie przemian na obszarach wiejskich K. Mościcki, M. Majewska - Potrzeby edukacyjne młodzieży wiejskiej, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb młodych rolników B. Gaziński, A. Pączek, G. Podlewski - Młodzież wiejska o integracji europejskiej na przykładzie uczniów Zespołu Szkół Rolniczych i Ogólnokształcących w Reszlu D. Anzel, W. Biniewicz, A. Kowalski - Problemy i oczekiwania doradcze młodych rolników Z. Brodziński, K. Mościcki - Problemy kształcenia kadr na potrzeby agrobiznesu Rozdział V. Implikacje z badań nad funkcjonowaniem gospodarstw młodych rolników Z. Brodziński - Strategie adaptacji gospodarstw młodych rolników do gospodarki rynkowej R. Lusawa, W. Biniewicz - Kierunki i zakres wsparcia rolnictwa i obszarów wiejskich na przykładzie Austrii E.K. Chyłek - Stan i perspektywy rozwoju przedsiębiorczości na obszarach wiejskich w świetle dokumentów i programów rządowych Z. Brodziński - Uwarunkowania rozwoju gospodarstw rolnych młodych rolników